Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου 2013

Οι στενές σχέσεις του αρχαίου Αιγυπτιακού πολιτισμού με το λάδανο

Στη Βόρεια Αφρική κατά την προϊστορική (νεολιθική) περίοδο, έζησε μεταξύ πολλών διαφόρων λαών, μια νομαδική φυλή βοσκών. Αυτοί παρατήρησαν ότι κάποιες περιόδους, στο τρίχωμα των κατσικιών, κολλούσε μια μαυριδερή ουσία, η οποία όταν καίγονταν παρείχε ευώδες άρωμα. 
Είναι γνωστό ότι η αρωματοποιΐα και η αρωματοθεραπεία οφείλουν την εξέλιξή τους στη χρήση των αρωματικών υλικών ως θυμίαμα. 
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ......


λέξη perfume (άρωμα) προέρχεται από τις λατινικές λέξεις per fumum, που σημαίνουν: μέσω του καπνού. 
Επειδή έχω ζήσει στη Βόρεια Αφρική, όχι πολύ μακριά από το Νείλο, μπορώ να φανταστώ την επίδραση που θα ασκούσε μια τόσο ευχάριστη μυρωδιά, την εποχή εκείνη. 
Ακόμη και σήμερα, παρά τη χρήση ζεστού νερού και σαπουνιού, κάποιος αρχίζει να μυρίζει σαν τυρί, μια ή δύο ώρες μετά από ένα καλό ντους. 
Το καλοκαίρι, ο πιό δροσερός χρόνος της ημέρας, είναι στο μέσο της νύχτας. 
Ακόμη και τότε, με όλα τα παράθυρα ανοιχτά και καθόλου κίνηση στους δρόμους, η υγρασία μετατρέπει την ατμόσφαιρα σε μια τεράστια σάουνα. 
Η αξία μιας ευώδους ουσίας ήταν προφανής στους νομάδες που απομόνωσαν την προέλευση της μαύρης κολλώδους ουσίας. 
Τα κατσίκια, καθώς διάσχιζαν πλαγιές με αλαδανιές (rock roses) "συνέλεγαν" το λάβδανο στο τρίχωμά τους.
Η επαφή του ανθρώπου με το λάβδανο ήταν θέμα χρόνου. 
Η εφεύρεση του λαδανηστηρίου (ladanesterion) ένα εργαλείο (flail) με λουριά δέρματος, πρέπει να προήλθε απ' τους Έλληνες, οι οποίοι και το κατονόμασαν λαδανηστήρι, προφανώς λόγω του αλαδάνου, για τη συλλογή του οποίου χρησιμοποιούνταν το εργαλείο. 
Το αλαδανηστήρι πρέπει να είναι η πρώτη τεχνολογία που αφορά τις αρωματικές ουσίες. 
Με αυτό οι νομάδες θα μπορούσαν να συλλέξουν τη ρητίνη που κολλούσε στα λουριά του λαδανηστηρίου. Έτσι θα συνέλεγαν τον αλάδανο ευκολότερα, παρά από το τρίχωμα των ατίθασων κατσικιών! 
Οι βοσκοί χρησιμοποιούσαν άμμο, που βρίσκονταν σε πληθώρα γύρω τους, για να αποσπάσουν τον αλάδανο από το λαδανηστήριο. Η άμμος αφαιρούνταν αργότερα, πολύ εύκολα από τη ρητίνη. 

Τελικά, η ρητίνη λαβδάνου, που συνέλεγαν οι νομάδες, απέκτησε μεγάλη ζήτηση και οι βοσκοί εγκατέλειψαν τη βοσκή κατσικιών και έγιναν έμποροι λαβδάνου. 
Η επιτυχία τους ήταν τόσο μεγάλη, που κατέληξαν να γίνουν η πρώτη δυναστεία της Αιγύπτου. 

Μελετώντας τις τοιχογραφίες των Φαραώ και του Όσιρις θα προσέξετε ότι τα χέρια τους είναι σταυρωμένα στο στήθος και στο ένα χέρι κρατάνε ένα crook (κατσούνι - βέργα: κληρονομιά από τη νομαδική ιστορία τους), ενώ στο άλλο χέρι κρατάνε ένα flail (λαδανηστήριο - ladanesterion). 

Οι Φαραώ (συχνά και οι γυναίκες) φέρουν μια ψεύτικη γενειάδα στο πηγούνι τους, κατασκευασμένη από τρίχες αιγών και κολλημένη στο πηγούνι προφανώς με λάβδανο. 




Κατσούνες ή βέργες, εργαλεία απαραίτητα για τους βοσκούς της Κρήτης 

ladanesterion: λαδανηστήριο. Εργαλείο (flail) με πανάρχαιες αναφορές, εργαλείο με το οποίο συλλέγεται ο αλάδανος από τους αγκίσαρους (αλαδανιές). Σχέδιο του Joseph Pitton de Tournefort (1700)
Αλαδανάρης χρησιμοποιεί το ladanesterion για να μαζέψει αλάδανο, χτυπώντας τις αλαδανιές, ακόμη και σήμερα!



Δεν υπάρχουν σχόλια: